Montaż zestawu do odbioru telewizji satelitarnej niesie ze sobą rozmaite wyzwania, zwłaszcza gdy planowane miejsce umieszczenia paraboli usytuowane jest kilkadziesiąt lub nawet sto metrów od domu. Taki scenariusz pojawia się w sytuacjach, gdy teren wokół gospodarstwa jest rozległy, a jednocześnie zależy nam na optymalnej jakości sygnału lub konieczne jest ominięcie drzew, zabudowań czy innych przeszkód. Aby osiągnąć zamierzony rezultat, trzeba zwrócić uwagę na typ kabla, opcjonalne zastosowanie wzmacniacza oraz sposób poprowadzenia okablowania przez przestrzeń.

Warunki niezbędne dla pewnego przekazu

Priorytetem staje się zachowanie jak najniższych strat sygnału. Dużą rolę odgrywa tłumienność przewodu, którą producenci określają w decybelach (dB) na sto metrów. Im mniejsza wartość tłumienia, tym lepiej sygnał dociera do odbiornika. Każdy fragment instalacji, w tym złącza czy przejściówki, może wprowadzić dodatkowe osłabienie, dlatego tak istotne jest, by wykorzystany łącznik charakteryzował się wysokimi parametrami. Jeżeli odległość pomiędzy anteną satelitarną a dekoderem jest znacząca, warto rozważyć grubszy kabel – na przykład RG11 – cechujący się niższą tłumiennością w porównaniu do RG6, co może przełożyć się na bardziej stabilną transmisję.

RG6 czy RG11 – dylemat przy dużych dystansach

Decydując się na poprowadzenie instalacji satelitarnej na dystansie około stu metrów, należy rozważyć różne typy okablowania. Standardowym rozwiązaniem jest RG6, stosowany powszechnie przez instalatorów telewizji satelitarnej z serwisu technicznego cyfra.tv ®. Dla krótszych połączeń o długości kilkunastu czy kilkudziesięciu metrów w zupełności wystarcza, jednak wraz ze zwiększeniem odległości ryzyko strat rośnie.

Grubszy przewód RG11 został zaprojektowany z myślą o bardziej wymagających zastosowaniach, dzięki czemu może wyraźnie ograniczyć utratę sygnału na rozległych trasach. Koszty takiego rozwiązania bywają wyższe, ale inwestycja może okazać się niezbędna tam, gdzie standardowe kable zawodzą. Równocześnie należy pamiętać, że prawidłowe zarobienie końcówek, dobrej jakości wtyki F oraz zadbanie o szczelność połączeń mają olbrzymie znaczenie przy każdym rodzaju okablowania.

Kiedy wzmacniacz staje się koniecznością?

Posiadacze talerzy umieszczonych w znacznej odległości często zastanawiają się, czy do poprawnego funkcjonowania sprzętu potrzebny będzie wzmacniacz pierwszej pośredniej częstotliwości (IF). Ogólna zasada mówi, że jeśli okablowanie przekracza kilkadziesiąt metrów i obserwowane są spadki jakości odbioru, dodatkowe urządzenie może okazać się ratunkiem. Wzmacniacz IF instaluje się możliwie blisko samej paraboli, by wzmocniony sygnał miał szansę dotrzeć do tunera w lepszym stanie.

W sytuacji, gdy posiadamy wysokiej jakości przewód o niewielkim tłumieniu i przekonujemy się, że dekoder radzi sobie z odbiorem, można zrezygnować z dodatkowego elementu. Duże znaczenie ma tutaj również siła sygnału wyjściowego z konwertera – te nowocześniejsze, markowe modele zazwyczaj dostarczają mocniejszy sygnał, redukując tym samym konieczność stosowania wzmacniacza.

Błędy instalacyjne i ich konsekwencje

Przesadna wiara we własne umiejętności może doprowadzić do niedopatrzeń, których wynikiem będzie zanik obrazu lub niestabilne parametry. Niewłaściwe ułożenie kabla w ziemi, użycie niskiej jakości wtyków F czy źle dopasowany konwerter to tylko niektóre z potencjalnych przyczyn. Aby uniknąć dodatkowych kosztów związanych z modernizacją, warto już na etapie projektowania całości zadbać o solidne komponenty, dobrze przemyślaną trasę oraz precyzyjne mocowanie.

Okablowanie w ziemi – wymagania i rodzaje przewodów

Niekiedy umieszczenie anteny na dachu posesji staje się niemożliwe bądź nieopłacalne, dlatego wybór pada na teren oddalony. Wówczas trzeba doprowadzić przewód z punktu montażu do budynku, co nierzadko oznacza konieczność wkopywania łącznika w podłoże. Sam proces wymaga rozwagi, gdyż kabel będzie narażony na wilgoć, wahania temperatur, nacisk gleby i ruchy gruntu. W celu zabezpieczenia sygnału oraz przedłużenia żywotności instalacji należy użyć właściwego rodzaju przewodu albo dodatkowej osłony.

Jeżeli dysponujemy specjalnym kablem o płaszczu przystosowanym do bezpośredniego kontaktu z glebą (tzw. kabel żelowany lub przeznaczony do bezpośredniego zakopania), wtedy można zdecydować się na wkopanie go bez dodatkowego peszla. Tego typu rozwiązania oferują producenci, którzy gwarantują odpowiednią izolację przed wilgocią czy naciągami mechanicznymi.

Stosowanie rur osłonowych i peszli

Inny przypadek dotyczy przewodów, które nie posiadają specjalnego płaszcza zabezpieczającego. W takim wypadku zaleca się umieszczenie kabla w rurze karbowanej lub gładkiej, aby zminimalizować uszkodzenia fizyczne oraz chronić przed czynnikami atmosferycznymi. Wkładanie przewodu w peszel bywa też korzystne z punktu widzenia ewentualnej wymiany. Jeśli w przyszłości zajdzie potrzeba wymiany fragmentu instalacji, elastyczne orurowanie ułatwi wyciągnięcie starego kabla i założenie nowego, bez konieczności kolejnych prac ziemnych.

Na rynku dostępne są różne rodzaje rur, od plastikowych, po metalowe osłony o podwyższonej wytrzymałości. Należy pamiętać, aby dobrać wymiary rur osłonowych tak, by przewód mógł zostać łatwo w nich poprowadzony bez ryzyka przetarć. Nie warto oszczędzać na jakości, ponieważ raz zainstalowana rura może służyć przez wiele lat.

Wytyczne przy wykonywaniu rowu pod kabel

• Głębokość – przyjmuje się, że minimalna głębokość rowu to około 50–70 cm, chociaż wiele zależy od rodzaju gruntu oraz lokalnych przepisów.
• Podsypka – warto zastosować warstwę piasku lub drobnego żwiru, by chronić kabel przed ewentualnymi ostrymi kamieniami.
• Oznaczenia – w miejscach, gdzie istnieje ryzyko przypadkowego przekopania, pomocne może być stosowanie taśmy ostrzegawczej umieszczonej kilkanaście centymetrów nad kablem.
• Odległość od innych instalacji – przy prowadzeniu przewodu należy zachować stosowne odstępy od istniejących sieci energetycznych czy wodociągowych, co zapewni bezpieczeństwo w razie awarii.

Najważniejsze zalecenia konstrukcyjne

Aby uniknąć niechcianych przerw w odbiorze czy konieczności kosztownych poprawek, każdy element łańcucha powinien być starannie przemyślany. Konwerter wysokiej klasy, przewód o niskiej tłumienności (RG6 lub RG11 w zależności od zasięgu), porządne wtyki, a także opcjonalny wzmacniacz IF stanowią kompletny zestaw. W przypadku długich odcinków nie można zapominać o potencjalnych wymaganiach związanych z różnicą napięć zasilających konwerter. Wzmacniacz może pomóc, ale przy niewłaściwym doborze i montażu przyniesie odwrotny skutek, wprowadzając niechciane zakłócenia.

Eksperymentowanie z ustawieniem anteny również nie powinno ograniczać się jedynie do znalezienia satelity. Należy zwrócić uwagę na kąty elewacji oraz azymut, a także ewentualne przeszkody – nawet drobna gałąź czy cień powodowany przez pobliski maszt może wpływać na stabilność sygnału. Długie odległości wymagają tym bardziej precyzyjnego nakierowania talerza, tak by nie tracić sygnału na niskiej jakości elementach instalacji.

Inwestycja w sprawdzony sprzęt i rozwaga przy pracach ziemnych

W wielu sytuacjach koszty wysokojakościowego kabla i ewentualnego wzmacniacza mogą wydawać się wysokie w porównaniu do standardowych rozwiązań. Jednak w perspektywie czasu starannie zrealizowana instalacja procentuje stabilnością i ograniczeniem konieczności napraw. W przypadku prowadzenia kabla w glebie ważna staje się staranność wykonania wykopów oraz dobór właściwych materiałów zabezpieczających. Właściwie osadzone elementy pozwalają uniknąć przestojów spowodowanych uszkodzeniami, które przy odległościach rzędu 100 metrów bywają kosztowne i kłopotliwe.

Pewną pomocą jest wcześniejsze określenie, czy nie ma lepszego miejsca na dachach, elewacjach lub masztach. Bywa, że minimalne przesunięcie anteny na posesji umożliwi ograniczenie potrzebnej długości kabla i zrezygnowanie ze wzmacniacza. W końcowym rozrachunku to jednak teren, warunki lokalne i oczekiwania decydują, czy taki kompromis jest realny.

Utrzymanie długoterminowej wydajności

Przy tak zaawansowanych przedsięwzięciach należy brać pod uwagę nie tylko chwilowy efekt w postaci dobrej jakości sygnału, ale też długookresową niezawodność. Nagłe spadki temperatur, obfite opady deszczu lub śniegu i inne czynniki atmosferyczne wystawiają każdą instalację na próbę. Decydując się na wzmacniacz, warto też zadbać o jego uszczelnienie i ochronę przed wilgocią, aby woda nie dostała się do układów. Odpowiednie zasilanie i wodoszczelne puszki montażowe to kolejne elementy, które pomagają w utrzymaniu instalacji w znakomitej kondycji.

Z punktu widzenia osób chcących cieszyć się pewnym przekazem, odległość około stu metrów od budynku nie musi być barierą nie do przeskoczenia, o ile podejdziemy do sprawy metodycznie. Solidny plan, właściwy rodzaj kabla (RG6 lub RG11 w miarę potrzeb), rozsądne wykorzystanie wzmacniacza i przemyślane prowadzenie linii w gruncie – wszystko to sprawi, że sygnał dotrze do tunera bez kłopotów i pozwoli na oglądanie ulubionych kanałów.